عاطفه زارع
فایل Robots.txt چیست؟ اغلب سئوکاران و وبمستران با این عبارت آشنا هستند. اما در این مطلب از وبلاگ افگیگا، می‌خواهیم توضیحات کاملی را در مورد این فایل متنی برای افرادی که به تازگی وارد کسب و کار آنلاین شده‌اند، بدهیم. مطمئنا هرچه اطلاعات شما در این زمینه بیشتر باشد، راحت‌تر می‌توانید کارمندانتان را مدیریت کرده و در روند پیشرفت کسب و کارتان موفق شوید.
فایل Robots.txt چیست؟
Robots.txt، یک فایل متنی است. این فایل را درون سایت قرار می‌دهند که در آن کدهایی به عنوان دستور برای ربات‌ها و خزندگان وبسایت‌های مختلف قرار گرفته است. مثال زیر می‌تواند در این زمینه به شما کمک بیشتری کند.
گوگل را در نظر بگیرید. اولین و ساده‌ترین کاری که بر عهده این موتور جستجو است، رتبه‌بندی کردن سایت‌های مختلف است که با استفاده از خزش در میان صفحات یا به اصطلاح Crawl کردن انجام می‌دهد. این کار توسط ربات‌های گوگل انجام می‌شود که با نام Googlebot در فضای وب شناخته می‌شوند. حال فرض کنید این ربات در طول روز به صفحات مختلف سایت‌هایی که در اینترنت هستند، سر زده و محتواهای آنها را بررسی می‌کند.
این ربات اطلاعات هر صفحه را ایندکس یا ذخیره کرده و با توجه به آنچه که گوگل برای امتیازدهی در نظر می‌گیرد، رتبه‌ای را به آنها می‌دهد. هر چه امتیاز سایتی بالاتر باشد، رتبه او در سایت‌های اول گوگل بیشتر می‌شود. اگر سایتی در رتبه 1 قرار گیرد، به معنی محبوب بودن او از نظر فاکتورهای گوگل است. البته اگر تکنیک‌های کلاه سیاه سئو را در نظر نگیریم.
یک سئوکار یا وبمستر چه وظیفه‌ای را در ایندکس کردن صفحات به عهده دارد؟
این فرد اقداماتی را در جهت کمک به ربات‌های گوگل انجام می‌دهد. اینکار باعث می‌شود تا ربات‌های گوگل راحت‌تر محتوای موجود در صفحات را بررسی کرده و صفحات بی ارزش را در نظر نگیرند. این عملیات توسط اقدامات مختلفی انجام می‌شود که یکی از آنها از طریق بهینه سازی فایل robots.txt است. با این فایل متنی که شبیه به کدهای برنامه نویسی بوده و به زبان ربات‌های گوگل نوشته می‌شود، یک وبسمتر به این خزنده‌ها دستور می‌دهد که فلان صفحه را بررسی کنند و به دیگری کاری نداشته باشند.
مهمترین کاری که این فایل انجام می‌دهد، دادن دستور به ربات‌هاست. کدهایی که درون آن قرار گرفته با هدف دستور به ربات‌های گوگل نوشته شده و البته دیگر موتورهای جستجو را هم در بر می‌گیرد.
اما نکته‌ای که وجود دارد این است که وارد کردن حتی یک کد اشتباه به قیمت از بین رفتن کل سئوی یک سایت است.
دلیل استفاده از فایل robots.txt چیست؟
اکنون با این فایل آشنا شدید و تا حد زیادی کاربرد آن را بررسی کردید. اما نکته‌ای که وجود دارد دلایل و اهمیت استفاده از این فایل است که در اینجا به چند نمونه از آن اشاره کرده‌ایم:
صفحات نامناسب شما را مسدود می‌کند…
زمانی که وارد فضای طراحی سایت و سئو شوید، متوجه خواهید شد که برخی از صفحات باید از دید ربات‌های گوگل پنهان باشد. به عنوان مثال، زمانیکه یک صفحه با محتوای 100 کلمه‌ای یا تکراری ایجاد کرده‌اید. در این شرایط بازدید ربات از این صفحه به دلیل محتوای نامناسب امتیازات منفی را برایتان در بر خواهد داشت. در این شرایط باید این صفحه را مسدود کنید که از طریق این ربات امکان پذیر است. البته با استفاده از تگ نوفالو نیز می‌توانید این کار را انجام دهید.
به بهینه شدن بودجه خزش کمک می‌کند…
بودجه خزش هر سایت بر اساس اعتبار، تعداد صفحات و به طور کلی امتیازات هر صفحه تعیین می‌شود. این عبارت در واقع تعداد دفعاتی را مشخص می‌کند که گوگل آن سایت را بررسی می‌کند. حال فرض کنید تعداد زیادی صفحات بی ارزش در سایت شما وجود داشته باشد که از نظر گوگل امتیاز منفی دارد. مطمئنا شما نمی‌خواهید این بخش‌ها را در دید گوگل قرار دهید که با استفاده از ربات robots.txt به راحتی این کار را انجام خواهید داد. با اینکار بودجه خزش خود را تنها به صفحاتی اختصاص می‌دهید که ارزش کراول کردن را داشته باشند.
از ایندکس شدن محتواهای چند رسانه‌ای جلوگیری می‌کند…
برخی از سئوکاران و وبسمتران علاقه‌ای به سئو شدن برخی از محتواها مانند انواع تصویری و ویدئویی ندارند. این افراد نمی‌خواهند در نتایج تصویری یا ویدئویی گوگل قرار گیرند. با استفاده از ربات Robots.txt و قرار دادن کدهای مخصوص، می‌توانید به این هدف دست پیدا کرده و از کراول کردن این صفحات در گوگل جلوگیری کنید.
مشکلات عدم استفاده از فایل Robots.txt چیست؟
مطمئنا استفاده نکردن از این فایل، مشکلات جدی را برای سایت شما به وجود نمی‌آورد. اما داشتن آن بهتر است. در واقع این انتخابی بین خوب و خوب‌تر است که در هر صورت تصمیم نهایی به عهده خود شما خواهد بود. در حالت کلی اگر به دیده شدن سایتتان اهمیت می‌دهید، این فایل یک تکمیل کننده برای سئوی سایتتان است، نه یک عامل اصلی، مهم و ضروری که وجود آن باعث افت رتبه شما شود. اگر هنوز کار سئوی سایت خود را آغاز نکرده‌اید، بهتر است زمانتان را به فعالیت‌های مهمتری که از گوگل ارزشمند است، اختصاص دهید.
نکات مهم در مورد فایل Robots.txt چیست؟
نکته مهم در مورد این فایل این است که تمام موتورهای جستجو به آن عمل نمی‌کنند. ممن است دستوری که شما داده‌اید، توسط یک موتور جستجو دیده شده و انجام شود ام توسط دیگری به هیچ عنوان در نظر گرفته نشود. ممکن است یک موتور جستجو به آن عمل کند و دیگری نسبت به آن بی تفاوت باشد.
از طرفی گاهی یک ربات ممکن است، بدون در نظر گرفتن دستورات شما، تمام صفحاتتان را بررسی کنند. این موضوع اگرچه کم پیش می‌آید اما بهتر است آن را در نظر بگیرید. به همین دلیل توصیه می‌شود در کنار این فایل از NOINDEX نیز استفاده کنید.
سخن پایانی
اکنون فهمیدید که فایل Robots.txt چیست و وجود آن چه تاثیر را روی سایت شما دارد. شاید برای مدیر یک کسب و کار داشتن آگاهی در مورد این فایل چندان مهم نباشد، اما مطمئنا یک سئوکار یا یک وبسمتر باید با نحوه کار با آن آشنا باشد. در نظر داشته باشید که ایجاد یک فایل ربات باید زیر نظر فردی متخصص انجام شود، چرا که انتخاب اشتباه کد باعث از بین رفتن امتیازات سایت شما خواهد شد.
